ანგიოლოგია და ანგიოქირურგია არის მედიცინის დარგები, რომლებიც სწავლობენ და მკურნალობენ სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებებს, მათ შორის ვენურ, არტერიულ და ლიმფურ პათოლოგიებს. ყველაზე გავრცელებული პრობლემებია ვარიკოზული ვენები, ათეროსკლეროზი, ღრმა ვენის თრომბოზი და პერიფერიული არტერიული დაავადება.
ანგიოლოგია არის სამედიცინო სპეციალობა, რომელიც ფოკუსირებულია სისხლისა და ლიმფური სისხლძარღვების ფუნქციასა და პათოლოგიებზე. ანგიოლოგი აფასებს სისხლძარღვთა მდგომარეობას, ატარებს დიაგნოსტიკურ კვლევებს და განსაზღვრავს მკურნალობის გეგმას. ანგიოქირურგია კი მოიცავს ქირურგიულ ჩარევებს, რომლებიც აუცილებელია სისხლძარღვთა დაავადებების სამკურნალოდ, განსაკუთრებით მაშინ, როცა მედიკამენტური თერაპია არ არის საკმარისი.
წამყვანი ანგიოლოგები და ანგიოქირურგები შეგიძლიათ იხილოთ სამედიცინო პორტალ ვიპმედზე
ყველაზე ხშირი დაავადებები, რომლებიც ამ დარგებში განიხილება:
- ათეროსკლეროზი – არტერიების შევიწროება და გამკვრივება ქოლესტერინის დაგროვების შედეგად.
- ვარიკოზული ვენები – ვენების გაფართოება და სარქველების უკმარისობა, რაც იწვევს შეშუპებას და ტკივილს.
- ღრმა ვენის თრომბოზი (DVT) – სისხლის შედედება ღრმა ვენებში, რაც შეიძლება იყოს სიცოცხლისთვის საშიში, თუ თრომბი გადაადგილდება ფილტვებში.
- პერიფერიული არტერიული დაავადება (PAD) – არტერიების შევიწროება ქვედა კიდურებში, რაც იწვევს ტკივილს სიარულისას და შესაძლოა განგრენამდე მივიდეს
- ლიმფედემა – ლიმფური სითხის დაგროვება ქსოვილებში, რაც იწვევს შეშუპებას და დისკომფორტს.
- ანევრიზმები – სისხლძარღვების გაფართოება, რომელიც შეიძლება გასკდეს და გამოიწვიოს სისხლდენა.
- ვასკულიტი – სისხლძარღვების ანთება, რომელიც შეიძლება იყოს აუტოიმუნური წარმოშობის.
ათეროსკლეროზი — ჩუმი საფრთხე სისხლძარღვებისთვის
გიგი ბრეგაძე, ანგიოლოგი და ანგიოქირურგი
ათეროსკლეროზი არის სისხლძარღვთა ქრონიკული დაავადება, რომელიც ხშირად შეუმჩნევლად ვითარდება და სიცოცხლისთვის სერიოზულ საფრთხეს წარმოადგენს. როგორც ანგიოლოგი და ანგიოქირურგი, ყოველდღიურად ვხვდები პაციენტებს, რომელთაც ათეროსკლეროზი უკვე გამოუწვევიათ გულის, ტვინის ან კიდურების მძიმე დაზიანება. სწორედ ამიტომ, აუცილებელია ამ დაავადების დროული ამოცნობა და მართვა.
რისკ-ფაქტორები
ათეროსკლეროზის განვითარებას ხელს უწყობს:
- მაღალი ქოლესტერინი
- მაღალი არტერიული წნევა
- თამბაქოს მოხმარება
- დიაბეტი
- ჭარბი წონა
- ფიზიკური უმოქმედობა
- გენეტიკური მიდრეკილება
ეს ფაქტორები განსაკუთრებით საშიშია, როცა ერთმანეთს ემატება. მაგალითად, დიაბეტიან და მწეველ პაციენტებში ათეროსკლეროზი უფრო სწრაფად პროგრესირებს.
სიმპტომები და გამოვლინება
სიმპტომები დამოკიდებულია იმაზე, რომელ არტერიაში ვითარდება ფოლაქები. გულის არტერიების დაზიანება იწვევს სტენოკარდიას — გულმკერდის ტკივილს. ტვინის არტერიების დაზიანება შეიძლება გამოიწვიოს ინსულტი. ქვედა კიდურების არტერიების ათეროსკლეროზი კი იწვევს სიარულისას ტკივილს, დაღლილობას და, მძიმე შემთხვევაში, განგრენას.
დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
დიაგნოსტიკა მოიცავს სისხლის ანალიზებს, დუპლექს სკანირებას, ანგიოგრაფიას და სხვა ვიზუალიზაციის მეთოდებს. მკურნალობა იწყება ცხოვრების წესის შეცვლით — ჯანსაღი კვება, ფიზიკური აქტივობა, თამბაქოზე უარი. საჭიროების შემთხვევაში ინიშნება მედიკამენტები, როგორიცაა სტატინები, ანტიჰიპერტენზიული პრეპარატები და ანტითრომბული საშუალებები. რთულ შემთხვევებში საჭიროა ქირურგიული ჩარევა — სტენტის ჩასმა ან ბაიპასის ოპერაცია.
დასკვნა
ათეროსკლეროზი არ უნდა იყოს უგულებელყოფილი. ეს არის დაავადება, რომელიც შეიძლება წლების განმავლობაში არ იჩენს თავს, მაგრამ საბოლოოდ იწვევს სიცოცხლისთვის საშიშ გართულებებს. როგორც ანგიოქირურგი, ვურჩევ ყველას — განსაკუთრებით მათ, ვისაც აქვს რისკ-ფაქტორები — რეგულარულად გაიარონ სისხლძარღვთა შემოწმება და არ დაელოდონ სიმპტომების გამოჩენას.
“ჯანმრთელი სისხლძარღვები — ჯანმრთელი სიცოცხლე.” – გიგი ბრეგაძე
